terugblik 2020

Vorig jaar rond deze tijd voorspelde ik de volgende ontwikkelingen, binnen enkele weken was het duidelijk dat 2020 een historisch jaar zou gaan worden. Maar zijn deze voorspellingen en trends uitgekomen? 

Eerst de voorspelling en vervolgens in cursief onderschrift leest u de bevindingen.

1.  Minder maar beter
Dit is wel een heel erg duidelijke trend in de wijn; de gemiddelde prijs stijgt, het volume daalt. De statistieken over wijn zijn niet heel overzichtelijk, omdat de verschillende instituten niet de gehele markt bijhouden of omdat ze de wijnen meetellen die vanuit Rotterdam direct weer doorgaan naar een ander EU-land.

Maar we weten wel dat er in een periode van drie jaar bijna 18 (!) miljoen flessen uit de Nederlandse markt zijn verdwenen. Dat is ongeveer 6% volumedaling, de prijs stijgt wel waardoor de waarde van de wijnmarkt ook is gestegen. En als ik dan om mij heen kijk, zie je deze trend ook heel duidelijk. Minder drinkmomenten, maar wel betere wijnen. In restaurants maar ook thuis. Dit is goed nieuws voor de wijnliefhebbers, de wijnhandel en de wijnproducenten. Mooie wijn is voor iedereen feest!

Cijfers over 2020 zullen nog wel even op zich laten wachten, maar door de horeca sluiting, afgelaste evenementen en feesten (zowel groot als klein), is mijn indruk dat het volume wijn is afgenomen in 2020. Wij zagen een duidelijke stijging van de gemiddelde prijs per fles, maar of dit ook landelijk zo is zullen we moeten afwachten.


2.  Mousserende alcoholvrije wijnen
Het aandeel is al 3% van het totale bubbel segment hoorde ik bij Nieuwsuur en mijn verwachting is dat deze categorie als eerste gaat lijken op wijn. Het voordeel van mousserende wijnen zijn de bubbels, hierdoor lijkt een wijn bijvoorbeeld minder zoet. Vergelijk het met cola en prik. De bubbels zorgen voor de balans.

Kortom, maak je op voor alcoholvrije Cava, Prosecco en andere bubbels. Champagne zal nog wel even op zich laten wachten, al zal het mij niet verbazen wanneer Moët als eerste hier groots mee komt, net als marktleider Heineken bij het bier. Alcoholvrije wijn zonder bubbels is nog ver weg. Ik heb echt alles geproefd wat er in Nederland verkrijgbaar is, maar dit lijkt nog niet op wijn.

Deze trend gaat langzamer dan gedacht, waar andere dranken zoals bier en gedestilleerd al prima 0.0 alternatieven op de markt hebben, is het bij wijn nog niet gelukt. Er zijn aardige pogingen gedaan door kleine wijnhuizen, maar dit zorgt nog niet voor een doorbraak. Dit komt mede doordat de marktleiders op het gebied van Champagne en mousserende wijnen nog geen goede alternatieven op de markt hebben gebracht. Dus kom op Moët & Chandon, jullie zijn aan zet om deze markt open te breken!


3.  Biologisch wordt de norm
Vooral de kwaliteitsproducenten zien in dat biologisch werken de enige optie is voor de lange termijn. Het is duidelijk veel meer dan een hype, trend of vraag vanuit de consument. Het is dé weg om het land en de wijngaarden op de beste manier door te geven aan de volgende generatie. En dat is, naast het maken van (h)eerlijke wijn, het doel van de meeste wijnbedrijven.

Niet alle producenten kiezen er trouwens voor om gecertificeerd te worden of het op hun labels te vermelden en dat maakt het niet overzichtelijker. 
Ik zal de komende weken met een blog komen over de verschillende methodes en keurmerken: biologisch/duurzaam/biodynamisch/vegan/vin naturel/Skal/EU organic wine, etc. etc.

Er is zeker weer een stap gemaakt, meer producenten die overstappen op biologische of biodynamische teelt en meer wijnen in de schappen van de supermarkt en online. Of het de norm is geworden? Nee, daar is het nog te vroeg voor, al zie je in het topsegment dat er meer en meer biologisch gewerkt wordt, al dan niet gecertificeerd. 


4.  Forza Italia
Bella Italia is aan een opmars bezig, waar tien jaar geleden de focus lag op goedkope bulk uit Veneto, Sicilie en Puglia, zie je de laatste jaren een opmars van wijnhuizen die zich kunnen meten met de wereldtop. Super Tuscans als Sassicaia, Masseto, Ornellaia, Solaia en Tignanello hebben een plekje veroverd in de wereldtop, maar ook Piemonte met Gaja, Prunotto en vele andere kleine, geweldige wijnmakers timmeren aan de weg. Eigenlijk in elke streek in Italië zie je een 'local hero' die de weg wijst naar hogere kwaliteit. En het leuke aan Italië is de diversiteit, want elke streek heeft zijn eigen druivensoorten, methodes en bijpassend eten.

De cijfers zullen het moeten uitwijzen de komende maanden, maar ik zie meer en meer Italiaanse wijnen op wijnkaarten en online. ook het topsegment doet het erg goed onder leiding van Toscane en Piemonte. Daar heeft Italië inmiddels een plekje verworven tussen de klassieke Franse gebieden.


5.  Terugkeer naar klassieke gebieden
Vooral Frankrijk heeft al dertig jaar last van dalende volumes in Nederland, in de jaren 90 van de vorige eeuw hadden ze nog rond de 70% marktaandeel, dat is inmiddels onder de 30% geraakt. Italië en Spanje wonnen wel enkele procenten, maar de echte winnaars waren Zuid-Afrika, Chili, Australië en Argentinië. Nu moet daarbij worden opgemerkt dat het vooral om het segment onder 7 euro gaat waar het volume in zit en daar blinken deze 'nieuwe' landen in uit. Alleen worden ook hier de prijzen hoger met als gevolg dat de volumes dalen. Gelukkig werken al deze landen ook aan het premium segment, vooral Zuid-Afrika en Chili slagen erin om meer premium wijnen te verkopen in Nederland.

Ik zie meer aandacht voor klassieke Franse gebieden, denk hierbij aan Loire (bakermat van de Sauvignon Blanc), Bourgogne (geboortegrond van de Chardonnay), Rhône (Syrah en Viognier) en ook Zuid-Frankrijk met zijn talloze appellations. Ook Italië zit in de lift (zie voorspelling 4) en Spanje met meer aandacht voor zijn witte wijnen (Verdejo!) stijgt ook.

Al was het maar omdat de aanvoer vanuit Europa vanwege Covid19 makkelijker was dit jaar dan de overzeese gebieden, maar er is een duidelijke trend naar klassieke Europese gebieden.In tijden van crisis valt men ook vaak terug op vaste waarden, dat kan ook meespelen. Maar de echte uitslag van deze voorspelling zal pas begin 2021 bekend worden als de cijfers gepubliceerd worden.

6.  Nieuwe generatie Bordeaux
Het klassieke gebied bij uitstek en nog altijd dalend in volume. De zeer forse prijzen voor hun topwijnen worden nog maar door een kleine groep Nederlanders geslikt. Al moet ik wel zeggen dat het open trekken van een 10 jaar oude top bordeaux echt een feestje is. Maar in de schaduw van de beroemde Chateaux is een geheel nieuwe beweging zichtbaar: jonge wijnmakers in de onbekendere Bordeaux gebieden die (biologische) topwijnen maken voor zeer schappelijke prijzen. 
Hou die wijnmakers in de gaten in 2020 en verder! 

Deze trend heeft zich nog niet doorgezet in Nederland, nog steeds weinig vernieuwd aanbod vanuit Bordeaux. De grote handelshuizen bepalen nog steeds het aanbod. Maar op de enige wijnbeurs die wel door ging in Parijs, heb ik geweldige Bordeauxwijnen geproefd van jonge onafhankelijke wijnmakers. Dus wat in het vat zit.....

Binnenkort zal ik mijn voorspellingen voor 2021 met u delen, kijken hoe dit jaar zich zal ontwikkelen.


Op een mooi wijnjaar, proost!
Christian Griffioen